Blog

Zapraszamy do lektury bloga Kancelarii, w którym poruszamy ciekawe i praktyczne zagadnienia z następujących dziedzin: prawo budowlane, umowa o roboty budowlane, prawo gospodarcze, umowa deweloperska, lokalizacja inwestycji, sprawy odszkodowawcze, prawo rodzinne, prawo spadkowe. W artykułach, redagowanych przez Zespół Kancelarii, komentujemy zmiany w przepisach i najnowsze orzeczenia sądowe.

UMOWA O DZIEŁO A UMOWA O ROBOTY BUDOWLANE – JAK JE ROZRÓŻNIĆ?

UMOWA O DZIEŁO A UMOWA O ROBOTY BUDOWLANE – JAK JE ROZRÓŻNIĆ?

  • 14 listopada 2019
  • ViralMedia2
  • Możliwość komentowania UMOWA O DZIEŁO A UMOWA O ROBOTY BUDOWLANE – JAK JE ROZRÓŻNIĆ? została wyłączona
Umowa o roboty budowlane stanowi odrębny typ umowy, który należy odróżnić od umowy o dzieło. Regulacje prawne dotyczące obu rodzajów stosunków prawnych są podobne, gdyż budowa o roboty budowlane historycznie wywodzi się właśnie z umowy o dzieło. Zarówno wykonawcy umów o dzieło, jak i umów o roboty budowlane nie będą podlegać ubezpieczeniom społecznym ani ubezpieczeniu zdrowotnemu. Dla stron umowy ważne będzie jednak prawidłowe zakwalifikowanie nawiązanego stosunku prawnego, przede wszystkim ze względu na kwestie związane z terminem przedawnienia roszczeń wynikających z umowy, możliwość objęcia podwykonawcy ochroną wynikającą z art. 6471 Kodeksu cywilnego, czy dopuszczalność stosowania przepisów o gwarancji zapłaty.

Różnice w umowach

Jak wskazują tezy orzeczeń sądowych, różnic między umową o dzieło a umową o roboty budowlane należy poszukiwać w cechach przedmiotowych tych umów.
W umowie o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego umową obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, zaś inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Przedmiot umowy o roboty budowlane

Przedmiotem świadczenia niepieniężnego w umowie o roboty budowlane jest zatem wykonanie obiektu. Przepisy Kodeksu cywilnego nawiązują do pojęć występujących w przepisach ustawy z dnia 7 lipca 1994r. – Prawo budowlane i w niej bliżej określonych. Definicje przyjęte w Prawie budowlanym mogą mieć jednak jedynie pomocnicze znaczenie na gruncie prawa cywilnego.
W orzecznictwie przyjmuje się, że obiekt w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest to określony w umowie rezultat robót budowlanych lub montażowych, który w dokumentacji projektowej stanowi wyodrębnioną pod względem technologicznym lub technicznym całość. Przedmiotem umowy o roboty budowlane często jest nie cały obiekt, ale jego części, względnie prace, które dają się wyodrębnić i które składają się na cały obiekt.
Przedmiotem świadczenia niepieniężnego w umowie o roboty budowlane jest przedsięwzięcie o większych rozmiarach, zindywidualizowanych właściwościach, zarówno fizycznych, jak i użytkowych, któremu z reguły towarzyszy wymóg projektowania i zinstytucjonalizowany nadzór.

Przykłady umów o roboty budowlane

Do umów o roboty budowlane w orzecznictwie zalicza się przykładowo: wykonanie instalacji wodno-kanalizacyjnej, wyburzenie ścian i wybudowanie ścian działowych.
Można wymienić przykłady następujących przedmiotów umów o dzieło: wstawianie okna dachowego, ułożenie krawężnika, wykonanie murków tarasowych.
W wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach wydanym w sprawie V Aca 169/15 podkreślono, że o kwalifikacji umowy nazwanej decydują przepisy prawa, a nie wola stron. Nie można zatem przyjąć, że strony nadały umowie o dzieło cechy umowy o roboty budowlane poprzez poddanie prac regułom wykonawstwa określonym w ustawie Prawo budowlane.
Jak zostało wskazane na wstępie, prawidłowa kwalifikacja umowy ma istotne znaczenie ze względu na różne terminy przedawnienia roszczeń wynikających z umowy o dzieło i umowy o roboty budowlane. Roszczenia z umowy o dzieło ulegają przedawnieniu w terminie 2 lat od daty oddania dzieła, a w przypadku, gdy dzieło nie zostało oddane – od daty, kiedy miało nastąpić oddanie dzieła. Przepis ten nie ma zastosowania do umowy o roboty budowlane, dlatego roszczenia wynikające z tej umowy ulegają przedawnieniu w terminach określonych w przepisach ogólnych, tj. co do zasady w terminie 3 lat liczonych od daty wymagalności roszczenia.

Konsekwencje rozróżnienia umów

Istotną konsekwencją rozróżnienia obu umów jest również możliwość ustalenia, czy do danego stosunku prawnego stosować będziemy przepisy art. 6471 Kodeksu cywilnego oraz 6491 i następne Kodeksu cywilnego. W przypadku umowy o roboty budowlane, znajdą zastosowanie przepisy o solidarnej odpowiedzialności inwestora za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy oraz o możliwości żądania od inwestora udzielenia wykonawcy gwarancji zapłaty. Regulacje te nie obowiązują w stosunkach prawnych, kwalifikowanych jako umowy o dzieło.