Blog

Wybór odpowiedniej formy zatrudnienia w firmie, zajmującej się robotami budowlanymi, jest bardzo istotny. Przedsiębiorcy w szczególności zainteresowani są tym, czy mogą zatrudniać osoby fizyczne w oparciu o umowę o dzieło, która jest nieoskładkowana, a co za tym idzie – korzystniejsza finansowo dla zatrudniającego. Z drugiej strony nieprawidłowe określenie, że dany stosunek prawny jest umową o dzieło, może skutkować zakwestionowaniem umowy przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Organ rentowy jest uprawniony do tego, by stwierdzić, że kontrakt błędnie nazwany umową o dzieło, w rzeczywistości powinien być oskładkowany. Z tego powodu bardzo istotna jest prawidłowa kwalifikacja umowy.

CECHY UMOWY O DZIEŁO

Cechy umowy o dzieło, odróżniające ją od innych stosunków prawnych, określono w przepisach Kodeksu cywilnego. W umowie o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. W wyniku wykonania umowy o dzieło ma powstać konkretny, indywidualnie oznaczony rezultat. Strony umawiają się, że osoba wykonująca zamówienie wytworzy dzieło, które przed rozpoczęciem wykonywania umowy nie istniało w takiej postaci.

W umowie o dzieło powinien być zatem określony konkretny efekt prac. Kontrakt powinien określać cechy dzieła, tak aby możliwa była późniejsza weryfikacja, czy rezultat prac nie jest obarczony wadami.

KWALIFIKACJA KONTRAKTU JAKO UMOWA O DZIEŁO

Co istotne, to nie nazwa kontraktu będzie przesądzała o zakwalifikowaniu go jako umowy o dzieło, tylko jego treść. Nie wystarczy zatem, że strony będą traktować dany kontrakt jako umowę o dzieło i będą co do tego zgodne przy zawieraniu, a następnie wykonywaniu umowy. To cechy kontraktu będą decydujące przy jego kwalifikacji prawnej. Jak wynika z orzecznictwa, w przypadku, gdy umowa wykazuje cechy wspólne dla dwóch różnych rodzajów kontraktów: umowy o dzieło i umowy o świadczenie usług, to w celu dokonania jej właściwej kwalifikacji prawnej należy ustalić, jakie cechy przeważają (wyrok SN z dnia 26 września 2019 r., III UK 252/18).

Nie mamy do czynienia z wykonaniem dzieła, gdy wykonawca zobowiązuje się do długookresowej pracy, która polega na powtarzalnym wykonywaniu czynności związanych z bieżącą działalnością danej firmy budowlanej. W szczególności, umowa o dzieło nie będzie podstawą zatrudnienia w przypadku gdy dana osoba stale wykonuje wraz z innymi zatrudnionymi prace ogólnobudowlane w sposób i w kolejności wskazanej przez kierownika budowy, w stałych godzinach, określonych w kontrakcie.

Można zakwalifikować jako umowę o dzieło kontrakt, w ramach którego dana osoba na zlecenie firmy wykonującej roboty budowlane przykładowo:
– wykona i dostarczy schody wewnętrzne,
– wykona instalację elektryczną w budynku,
– zamontuje kominek w domu jednorodzinnym.

Konieczne jest zatem, by przedmiotem kontraktu między firmą budowlaną a daną osobą było osiągnięcie konkretnego rezultatu, o indywidualnych, oznaczonych w umowie cechach. W umowie należy określić również wynagrodzenie za osiągnięcie umówionego rezultatu, a także termin i sposób odbioru prac. Taki kontrakt można bez wątpliwości zakwalifikować jako umowę o dzieło.